Pewne niejasności wśród wielu osób budzą kryteria, jakie należy spełnić, aby uzyskać status osoby bezrobotnej. Wątpliwości dotyczą bowiem zapisu, iż osoba bezrobotna nie może podejmować „innych prac zarobkowych”. Wiadome jest, że podczas ubiegania się o status bezrobotnego (lub posiadania go), nie można posiadać umowy o pracę z pracodawcą. Trudności w interpretacji pozostawiają jednak inne prace zarobkowe. Co tak naprawdę oznacza ta definicja i jaki rodzaj umów uwzględnia?
Osoba bezrobotna, czyli kto?
Aby zrozumieć, czym są inne prace zarobkowe i dlaczego osoba bezrobotna nie może ich wykonywać, warto przyjrzeć się, jakie warunki muszą być spełnione, aby uzyskać status osoby bezrobotnej. Otóż, aby Urząd Pracy pozytywnie rozpatrzył wniosek, nie można być zatrudnionym, nie można prowadzić własnej działalności gospodarczej, ani nie można wykonywać innej pracy zarobkowej.
Ponadto status bezrobotnego mogą otrzymać te osoby, które są: pełnoletnie i w wieku produkcyjnym, nie odbywają żadnych kar pozbawienia wolności oraz nie są osobami uczącymi się w świetle prawa. Istotne jest również, że osoba może zostać uznana za bezrobotną tylko wtedy, jeżeli nie posiada więcej niż 2 hektary powierzchni rolnej.
Jak brzmi definicja innej pracy zarobkowej?
W odpowiednim zrozumieniu, czym jest „inna praca zarobkowa”, pomaga „Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy” z dnia 20 kwietnia 2004 roku. Można w niej przeczytać, iż pod pojęciem „innej pracy zarobkowej” kryje się:
„[…] wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników albo wykonywanie pracy w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych.”
Oznacza to, że wykonywanie usług w ramach umów cywilnoprawnych, dyskwalifikuje z możliwości bycia osobą bezrobotną!
Czas trwania umowy i wynagrodzenie
W świetle prawa nie ma znaczenia, czy osoba bezrobotna lub ubiegająca się o status bezrobotnego, otrzymuje wynagrodzenie za wykonywane usługi lub zlecenia. Wystarczy sam fakt zawarcia umowy, aby przekreślić swoje szansy na status bezrobotnego. Większego znaczenia nie ma również czas trwania umowy. Tym samym umowa cywilnoprawna może być zawarta nawet na jeden dzień, aby utracić status osoby bezrobotnej lub nie móc się o niego ubiegać.
Zatrudnienie a poinformowanie Urzędu Pracy
Podjęcie zatrudnienia przez osobę bezrobotną wymaga poinformowania Urzędu Pracy. Na przekazanie informacji – wraz z przedstawieniem okoliczności, prowadzących do utraty statusu – bezrobotny ma 7 dni. W następstwie zgłoszonych informacji, bezrobotny traci swój status oraz wszystkie zasiłki, które mu przysługiwały z tytułu pozostawania osobą bezrobotną.
Zatrudnienie a niepoinformowanie Urzędu Pracy
Jeżeli zaistnieje sytuacja, iż osoba bezrobotna (z różnych przyczyn) nie przekaże informacji do Urzędu Pracy o podjęciu zatrudnienia, a pobierała świadczenia pieniężne, wówczas musi – w ciągu 14 dni od przekazania informacji – zwrócić wszystkie kwoty świadczenia wraz z przekazaną zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych i składką na ubezpieczenie zdrowotne.
Prowadzenie działalności nierejestrowanej przez osobę bezrobotną
Choć status osoby bezrobotnej wyklucza wykonywanie innej pracy zarobkowej, to daje jednak możliwość prowadzenia działalności nierejestrowanej. Jest to taki typ działalności, który nie generuje miesięcznego przychodu wyższego niż 50% minimalnego wynagrodzenia brutto. Istotne jest również, że osoba, pragnąca prowadzić działalność nierejestrowaną, nie może – w ciągu poprzednich 60 miesięcy – prowadzić działalności gospodarczej.
Prawo polskie podaje, że działalność nierejestrowana nie koliduje z posiadaniem lub ubieganiem się o status bezrobotnego. Ważne jest jednak, że prowadzona działalność nie może przeszkadzać w:
- stawianiu się w wyznaczonych terminach w Urzędzie Pracy,
- przyjmowaniu proponowanych form wsparcia.
Innymi słowy, osoba bezrobotna – mimo działalności nierejestrowanej – musi pozostać w gotowości i odpowiadać na wezwania lub wsparcie Urzędu Pracy.
Status osoby bezrobotnej a umowy cywilnoprawne
Jak już zostało powiedziane, umowy cywilnoprawne zaliczają się do definicji „innych prac zarobkowych”, w związku z czym osoba bezrobotna nie może świadczyć usług w ramach, m.in.: umów o dzieło czy umów zlecenie. Wszelkie formy podjęcia zatrudnienia muszą być natychmiast zgłoszone do Urzędu Pracy. W przeciwnym wypadku osoba bezrobotna może spotkać się z konsekwencjami prawnymi lub finansowymi.
W celu uzyskania indywidualnej pomocy, zapraszamy do kontaktu!
