Przed założeniem firmy wiele osób rozważa, jaką formę opodatkowania wybrać? Jednym z najczęstszych wyborów jest opodatkowanie na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Wejście w życie Polskiego Ładu wprowadziło jednak kilka istotnych zmian w tym zakresie. Przemodelowano m.in.: sposób działania składki zdrowotnej, a także wysokość drugiego progu podatkowego. Przyjrzyjmy się opodatkowaniu na zasadach ogólnych, skupiając się na cechach i właściwościach, które mają największe znaczenie dla przedsiębiorców, prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
Na czym polega opodatkowanie na zasadach ogólnych?
Najistotniejszym czynnikiem, wyróżniającym opodatkowanie na zasadach ogólnych, jest rozliczanie się według dwóch progów podatkowych.
- Pierwszy z nich – do 120 000 zł dochodu rocznie – obliguje do płacenia 17% podatku.
- Drugi z nich – powyżej 120 000 zł dochodu rocznie – obliguje do płacenia 17% podatku od 120 000 zł, a następnie 32% od dochodu powyżej 120 000 zł.
Wartość 17% może jednak lada moment ulec zmianie, ponieważ rząd planuje obniżenie stawki PIT do 12%.
Zakładając nową stawkę PIT, przedsiębiorcy, którzy osiągną dochód roczny w wysokości 120 000 zł (wartość graniczna), zapłacą podatek w wysokości 10 800 zł. Wartość 12% jest bowiem liczona nie od 120 000 zł, ale od 90 000 zł, czyli kwoty dochodu pomniejszonej o kwotę wolną od podatku. Obecnie – przy stawce 17% – przedsiębiorcy płacą nie 10 800 zł, ale 15 300 zł.
Kwota wolna od podatku wynosi natomiast 30 000 zł w skali roku. Oznacza to, że dopóki nie przekroczy się tej kwoty dochodu, dopóty nie ma obowiązku płacenia podatku dochodowego. Dlatego właśnie od dochodu 120 000 zł należy odliczyć wartość kwoty wolnej od podatku.
Ile wynosi kwota zmniejszająca podatek dochodowy?
Biorąc pod uwagę, że zmianie ulegnie stawka PIT z 17% do 12%, powstanie nowa wartość kwoty, która zmniejsza podatek dochodowy. Po wprowadzeniu zmian będzie ona wynosić 3 600 zł (12% x 30 000 zł). Natomiast zaliczka na podatek dochodowy będzie równa 300 zł (3 600 zł podzielone na 12).
Opodatkowanie na zasadach ogólnych: ulgi i odliczenia podatkowe
Niektórzy przedsiębiorcy mogą być zainteresowani skalą podatkową, ponieważ daje ona prawo do skorzystania z wielu ulg i odliczeń podatkowych.
Posługując się listą, opublikowaną na rządowej stronie dla przedsiębiorców, najważniejsze z nich to:
- ulga na dziecko
- ulgi dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarcze, czyli ulgi dla klasy średniej
- odliczenie z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne
- ulgi na zatrudnienie innowacyjnych pracowników
- ulgi na prototyp
- ulgi na robotyzację
- ulgi na ekspansję lub rozwój
- ulgi na konsolidację
- ulgi na nabycie terminala płatniczego
- ulgi na działalność badawczo-rozwojową
- ulgi IP BOX
- odliczenia wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego
- odliczenie darowizn na cele kultu religijnego oraz na rzecz działalności sportowej, kulturalnej, wspierającej szkolnictwo wyższe i naukę
- ulgi rehabilitacyjnej
- ulgi internetowej
- ulgi termomodernizacyjnej
- ulgi z tytułu działalności w specjalnej strefie inwestycyjnej
- ulga z tytułu krwiodawstwa.
Ponadto osobom, rozliczającym się według skali podatkowej, przysługuje możliwość rozliczania się razem z małżonkiem.
Likwidacja ulgi dla klasy średniej
Wraz z projektem ustawy, obniżającej PIT, rząd planuje również likwidację ulgi dla klasy średniej. Zaznaczono jednak, że ulga będzie nadal dostępna dla tych osób, dla których rezygnacja z ulgi, mogłaby okazać się niekorzystna finansowo.
Ile trzeba płacić na składkę zdrowotną w 2022?
Zmiana w zakresie składki zdrowotnej wywołała ogólnokrajową dyskusję. Bez względu na czyjąkolwiek rację faktem jest, że w 2022 r. składkę zdrowotną w przypadku skali podatkowej liczy się od uzyskanego dochodu. Ponadto nie można już odliczać składki od podatku!
Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2022 r. wynosi więc 9% od dochodu. Wartość składki nie może być jednak niższa niż 270,90 zł. Taką kwotę wyliczoną na podstawie minimalnego wynagrodzenia (3010 zł x 9%). Oznacza to, że brak dochodów w danym miesiącu, nadal obliguje do uiszczenia opłaty w ramach ubezpieczenia zdrowotnego.
Powstaje tutaj również bardzo prosta zależność, która jednak dla wielu może okazać się kosztowna. Im większy bowiem dochód się osiągnie, tym wyższą składkę zdrowotną będzie trzeba zapłacić. Przy dochodzie rzędu 5 000 zł, składka wynosi 450 zł. Natomiast przy dochodach 10 000 zł, jej wartość to już 900 zł.
W celu dokonania dokładnych obliczeń, ZUS stworzył kalkulator do obliczania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne. Warto zaznaczyć, że termin opłacania składek ZUS dla osób fizycznych, prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, mija 20. dnia każdego miesiąca.
Czy warto rozliczać się według skali podatkowej?
Nie sposób powiedzieć, czy skala podatkowa jest opłacalna dla przedsiębiorcy, bez znajomości jego działalności gospodarczej. Oczywiście, że opodatkowanie na zasadach ogólnych jest polecane przedsiębiorcom, którzy mają relatywnie niewysokie dochody lub wysokie koszty uzyskania przychodu. Niemniej ostateczna decyzja powinna być poparta gruntowną analizą, a jeśli to możliwe – także konsultacją z biurem rachunkowym.