+48 606 420 355 Starachowice, ul. Jasna 5 Pn - Pt : 9:00 - 15:00

Dlaczego raje podatkowe są tak kontrowersyjne?

Każdy przedsiębiorca (i nie tylko) chce zachować, jak najlepsze proporcje pomiędzy przychodami a wydatkami. W efekcie można bowiem zaobserwować rosnące dochody. Aby do tego doprowadzić, wykorzystuje się wiele narzędzi. Najprostsze polegają na kontroli wydatków, a te trudniejsze skupiają się na optymalizacji podatkowej. Jedną z form tego typu rozwiązania są raje podatkowe, które od zawsze wzbudzają mnóstwo kontrowersji.

raje podatkowe

Jaka jest definicja raju podatkowego?

Raj podatkowy to potoczna nazwa państw lub miejsc, w których występują bardzo dobre warunki do prowadzenia biznesu, zwłaszcza dla przedsiębiorców z innych krajów, gdzie te warunki są mniej sprzyjające.

Co więcej, raj podatkowy – jak wskazuje sama nazwa – charakteryzuje się niezwykle korzystnymi (często niejasnymi) przepisami podatkowymi, które pozwalają zminimalizować wydatki, ponoszone na zobowiązania podatkowe. W tego typu miejscach podatki są bowiem bardzo niskie, a dodatkowo raje niechętnie współpracują z instytucjami podatkowymi innych państw. To powoduje, że z rajów korzystają nie tylko największe firmy, ale również sportowcy, aktorzy czy celebryci.

Ponadto raje podatkowe dają szansę opodatkowania swoich dochodów bez konieczności rejestrowania działalności na terenie ich kraju. Oznacza to, że przedsiębiorca może oficjalnie prowadzić firmę w Polsce, ale opodatkować swój dochód w Panamie. Aby jednak było to działanie legalne, należy spełnić kilka wymagań, o których można przeczytać w dalszej części artykułu.

Raje podatkowe wzbudzają kontrowersje, ponieważ zaburzają konkurencyjność gospodarczą wielu państw. W efekcie kraje, których rodzime przedsiębiorstwa wykorzystują raje podatkowe, osiągają znacznie mniejsze dochody! Jeżeli bowiem firma z Polski opodatkuje swój dochód w Panamie i wykaże – zgodnie z prawem – że jej zysk w Polsce jest bardzo mały, wówczas do budżetu państwa wpłynie znacznie mniej gotówki z tytułu podatku.

Jak wykorzystuje się raje podatkowe?

Powszechnym sposobem jest transferowanie zysków z kraju, gdzie są wyższe podatki (państwo rodzime), do kraju z niższymi podatkami (raj podatkowy). Aby jednak transfer zysków był możliwy i legalny, przedsiębiorcy zazwyczaj otwierają spółkę w raju podatkowym w formie, chociażby filii głównej działalności. W efekcie mamy styczność ze spółką macierzystą (potocznie: „spółka-matka”) i spółką zależną (potocznie: „spółka-córka”).

Jak wygląda transfer zysków?

Zazwyczaj „spółka-córka” świadczy usługi dla „spółki-matki”, czerpiąc z tego tytułu bardzo wysokie wynagrodzenie, które często jest zawyżane. W rezultacie „spółka-matka” wykazuje niski dochody, ponieważ bardzo wysokie koszty (ponoszone na rzecz „spółki-córki”) równoważą osiągany przychód. Natomiast „spółka-córka” może pozwolić sobie na wysokie dochody, gdyż jest ona opodatkowana w raju podatkowym.

Innym sposobem na transfer zysków jest sprzedaż towarów ze „spółki-matki” do „spółki-córki”. Cena towarów wynosi wówczas tyle, ile koszty ich wytworzenia. W konsekwencji „spółka-matka” nie osiąga żadnych dochodów, gdyż koszty wytworzenia równoważą zysk ze sprzedaży. Tym samym „spółka-matka” nie płaci podatku od dochodu, gdyż oficjalnie go nie ma. Z kolei „spółka-córka” sprzedaje towary po wyższej cenie, generując dochód, od którego zapłaci bardzo niski podatek lub nie zapłaci go wcale (zależne od prawa raju podatkowego).

Tego typu działania prowadzą do sytuacji, które wzbudzają kontrowersje wśród ekspertów i opinii publicznej. Przykładem jest amerykańska firma Amazon. Jej europejska filia w 2020 r. osiągnęła 44 mld euro ze sprzedaży towarów w Europie. Pomimo takich wyników firma nie zapłaciła podatku, gdyż oficjalnie wykazała, że nie uzyskała dochodu. Warto zaznaczyć, że według prawa firma Amazon postąpiła legalnie i nie złamała przepisów.

optymalizacja podatkowa

Gdzie są raje podatkowe?

Wykazem rajów podatkowychzajmuje się Rada Unii Europejskiej. Lista jest regularnie aktualizowana, a jej najnowsza wersja z 5 października 2021 r. obejmuje takie państwa, jak: Fidżi, Panama, Samoa, Trynidad i Tobago, Vanuatu, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych, Guam, Samoa Amerykańskie i Palau.

Warto zaznaczyć, że choć na powyższej liście nie ma państw europejskich, doświadczenie pokazuje, że w Europie znajduje się kilka krajów, które mają szczególnie przychylne prawo podatkowe i warunki do prowadzenia biznesu. Są nimi: Luksemburg, Malta, Andora, Gibraltar, Liechtenstein, Cypr i Monako.

Raj podatkowy: legalny czy nielegalny?

Pomimo tego, że raje podatkowe wywołują kontrowersje w zakresie, chociażby etyczności takiego działania, to korzystanie z nich jest legalne! Oczywiście, żeby do tego doszło, należy spełnić wiele warunków. O części z nich pisaliśmy we wcześniejszych fragmentach artykułu.

Raje podatkowe należą do jednych z form optymalizacji podatkowej, która jest zgodna z prawem. Obywatele mogą unikać płacenia podatku (na przeróżne sposoby, czego dowodem są raje podatkowe), ale nie mogą uchylać się od zapłaty podatku.

To istotna różnica, będąca jednocześnie kluczową definicją optymalizacji podatkowej!

Naturalnie zupełnie inną kwestią pozostaje etyczność takiego działania, ocena opinii publicznej i wpływ na ekonomię poszczególnych państw.

czy raje podatkowe są legalne

Trudno w tej sprawie opowiedzieć się po którejkolwiek ze stron, gdyż zarówno przedsiębiorcy, korzystający z rajów podatkowych, jak i państwa, mają rację. Przedsiębiorcy chcą bowiem chronić swoje przychody przed podatkami, a państwa potrzebują pieniędzy z podatków, ponieważ stanowią one znaczną część budżetu. Warto przypomnieć, że w Polsce, w 2019 r. dochody z podatków stanowiły 90% wszystkich wpływów do budżetu.

Zamów kontakt

Zostaw nam swoje dane, a my skontaktujemy się z Tobą w ciągu 24h.